W siedzibie Centrum Dokumentacji Europejskiej odsłonięto mural Jerzego Giedroycia
Mural z podobizną wydawcy i publicysty Jerzego Giedroycia znajduje się na ścianie holu głównego nowej siedziby Biblioteki Uniwersyteckiej, w kampusie przy ul. Ciołkowskiego. Autorem projektu oraz jego wykonawcą jest Łukasz Panasewicz, student filologii angielskiej Uniwersytetu w Białymstoku. Jak mówił, zaczęło się od wystawy prezentowanej w BU wiosną.
Prace nad muralem z wizerunkiem patrona biblioteki trwały około dwóch tygodni. W tworzeniu malowidła autora projektu wspierała Karolina Drozd, również utalentowana artystka i studentka Wydziału Filologicznego.
Jerzy Giedroyc wspierał Uniwersytet w Białymstoku w usamodzielnieniu i w rozwoju. Był pierwszą osobą uhonorowaną przez uczelnię tytułem doctor honoris causa – dyplom odebrał w 1998 roku.
EUROPE DIRECT Podlaskie wsparło wydarzenie.
Jerzy Giedroyc urodził się 27 lipca 1906 roku w Mińsku Litewskim. Uczył się w szkołach w Mińsku, Moskwie i w Warszawie. W latach 1924-1929 studiował prawo, a w latach 1930-1931 historię na Uniwersytecie Warszawskim. W roku 1928 podjął pracę w Biurze Prasowym Rady Ministrów, w latach 1930-1935 był sekretarzem ministra rolnictwa, a od roku 1939 – ministra przemysłu i handlu.
We wrześniu 1939 roku Jerzy Giedroyc ewakuował się wraz z rządem do Rumunii, gdzie w latach 1939-1940 pełnił funkcję osobistego sekretarza ambasadora RP w Bukareszcie, Rogera Raczyńskiego. Po likwidacji Ambasady RP w Rumunii kierował Biurem Poselskim w Ambasadzie Chilijskiej. W kwietniu 1941 roku został wywieziony przez poselstwo angielskie do Stambułu, a następnie wyjechał do Palestyny i wstąpił do Brygady Karpackiej. Wziął udział w kampanii libijskiej i w obronie Tobruku, a po przeniesieniu Dywizji do Iraku w końcu 1942 roku przeszedł do kierowanego przez Józefa Czapskiego Wydziału Kultury, Prasy i Propagandy II Korpusu, w którym objął kierownictwo prasy wojskowej i wydawnictw.
W 1946 roku Jerzy Giedroyc założył w Rzymie Instytut Literacki. W 1947 roku ukazał się tam pierwszy numer kwartalnika literackiego „Kultura”. W tym samym roku przeniósł Instytut do Paryża, ale musiał ograniczyć jego działalność do wydawania „Kultury”, z której w krótkim czasie uczynił najważniejsze pismo polskiej emigracji i jeden z najlepszych miesięczników intelektualnych na świecie. Wydawanie książek wznowił dopiero w roku 1953; ukazywały się one w ramach „Biblioteki Kultury” – do maja 1997 roku ukazało się 500 tomów, w tym 120 numerów „Zeszytów Historycznych”.
Zawsze interesował się problemami Europy Wschodniej. Jerzy Giedroyc starał się utrzymywać jak najściślejszą więź z ojczyzną, w jak największym stopniu oddziaływać na kraj. Po październiku 1956 roku zachęcał do powołania w kraju zorganizowanej opozycji demokratycznej. Podkreślał konieczność nawiązania przez inteligencję kontaktu i współpracy z robotnikami. Gdy w połowie lat 70. powstała zorganizowana opozycja, Giedroyc inspirował jej program i udzielał poparcia materialnego. W 1981 roku przekazał Niezależnej Oficynie Wydawniczej w Warszawie prawa wydawnicze i autorskie Instytutu Literackiego, przyczyniając się w ten sposób do rozwoju ruchu wydawniczego poza cenzurą. Był inicjatorem i członkiem Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce Polskiej.
Tekst: Katarzyna Dziedzik, UwB,
Zdjęcia: Łukasz Nowicki, UwB