Szwedzkie miasto Skellefteå zdobyło unijną nagrodę Access City w 2023 r. za wybitne osiągnięcia w zapewnianiu dostępności dla osób z niepełnosprawnościami m.in. w przestrzeni publicznej, komunikacji i pracy. Świat bez barier jest bliski także Europe Direct Podlaskie. Jego przedstawiciel dr Maciej Oksztulski znalazł się wśród kandydatów do tytułu „Człowiek bez barier 2022”. Wyniki tego ogólnopolskiego konkursu poznamy 6 grudnia podczas uroczystej gali na Zamku Królewskim w Warszawie.
Konkurs „Człowiek bez barier” – jak informuje portal www.niepelnosprawni.pl – to przedsięwzięcie promujące osoby z niepełnosprawnością, które są inspiracją, biorą los w swoje ręce, pokazując innym, jak mimo ograniczeń można uczynić życie swoje i innych pełniejszym. – Konkurs przyczynił się do uwidocznienia w przestrzeni publicznej i społecznej osób z niepełnosprawnościami. Laureaci konkursu prezentują barwną mozaikę umiejętności, talentów i zawodów. Są wśród nich m.in. wykładowcy akademiccy, politycy, samorządowcy, artyści, a także sportowcy – pisze prezes Integracji Ewa Pawłowska we wstępie do ubiegłorocznego folderu z sylwetkami nagrodzonych.
W tegorocznej edycji konkursu „Człowiek bez barier” znalazł się dr Maciej Oksztulski, badacz związany z Wydziałem Prawa Uniwersytetu w Białymstoku oraz analityk danych w projekcie Europe Direct Podlaskie. To pierwszy w Polsce niemówiący autysta, który obronił rozprawę doktorską! Pokonał wiele barier, by spełnić swoje marzenie.
Jego naukową pasją są prawa człowieka, zwłaszcza prawa osób niepełnosprawnych. W ramach ED Podlaskie przygotowuje m.in. skróty orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które publikowane są na stronach internetowych.
A dlaczego warto pokonywać w życiu bariery?
– Człowiek bez barier jest silny. Mimo przeciwności losu, pokonuje własne problemy i pomaga, aby ułatwiać życie innym. Bariery stoją przede wszystkim przed osobami niepełnosprawnymi, ich aktywnym uczestnictwem w życiu społecznym na równi z osobami pełnosprawnymi – podkreśla dr Maciej Oksztulski. Dodaje, że jego największym marzeniem jest usamodzielnienie się, choć w niewielkim stopniu. – Wiem, że jeżeli będę się spełniał zawodowo, to automatycznie poprawie ulegnie proces rehabilitacji i uspołecznienia.
Czy Maciej Okszulski znajdzie się wśród laureatów tegorocznej edycji konkursu „Człowiek bez barier”, okaże się 6 grudnia.
Świat równy i bez barier to także jeden z priorytetów unijnej społeczności. Dostępność jest niezbędna, aby osoby z niepełnosprawnością mogły w pełni uczestniczyć we wszystkich dziedzinach życia – na równi z innymi osobami. Około 87 mln osób w UE jest dotkniętych jakąś formą niepełnosprawności. Aby nagradzać i pokazywać najlepsze przykłady, w 2010 roku została stworzona Nagroda Access City i jest przyznawana w ramach strategii na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021–2030, której celem jest budowanie Unii bez barier. Nagrodę tę otrzymują europejskie miasta, które zaprezentowały najlepsze praktyki i udokumentowały swoje wysiłki na rzecz zapewnienia równego dostępu do mieszkań, transportu publicznego, technologii informacyjno-komunikacyjnych i innych usług dla osób z niepełnosprawnościami i starszych obywateli.
Nagroda Access City za 2023 r., została przyznana szwedzkiemu miastu Skellefteå i jest wyrazem uznania dla jego wieloletniego zaangażowania i innowacyjnego podejścia do kwestii poprawy dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Dostępność jest uwzględniana we wszystkich planach Skellefteå. Przestrzenie publiczne, takie jak place zabaw czy ulice, są wyposażone w dotykowe znaki informacyjne i podgrzewane chodniki, tak aby śnieg i lód nie stanowiły przeszkody. Centralny park miejski i pobliskie tereny nadrzeczne mają ścieżki sensoryczne i mapy dotykowe, miejsca siedzące i windę zewnętrzną. Usługa SMS dla osób niewidomych i szczątkowo widzących dostarcza informacji na temat robót drogowych i potencjalnych utrudnień na terenie całego miasta. Autobusy miejskie są również w pełni dostępne dzięki niskim podłogom, rampom, ekranom tekstowym i komunikatom audio. Skellefteå oferuje również szkolenia dla młodych ludzi z niepełnosprawnością intelektualną pozwalające im na poznawanie różnych technologii i sposobów pracy. Ma im to pomóc w osiągnięciu samodzielności w dorosłym życiu.
Nagrody wręczyły wiceprzewodnicząca do spraw wartości i przejrzystości Věra Jourová oraz komisarz do spraw równości Helena Dalli podczas konferencji poświęconej Europejskiemu Dniu Osób z Niepełnosprawnością 2022, zorganizowanej przez Komisję Europejską wraz z Europejskim Forum Osób Niepełnosprawnych.
Drugie i trzecie miejsce zdobyły hiszpańska Kordoba oraz stolica Słowenii Lublana. Trzy inne miasta otrzymały wyróżnienie za swoje wysiłki na rzecz zwiększania dostępności: Hamburg (Niemcy) za politykę w zakresie budownictwa; Grenoble (Francja) za sieć transportową oraz Mérida (Hiszpania) za starania w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych.
– Z roku na rok miasta w całej Unii zwiększają swoje zaangażowanie na rzecz ułatwiania codziennego życia osobom z niepełnosprawnościami. Pokazują w ten sposób, że dostępność i autonomia przynoszą korzyści wszystkim. Dzisiejsi zwycięzcy są wzorem do naśladowania oraz źródłem inspiracji dla innych miast w UE i poza nią. W tym roku Skellefteå pokazało, jak dużo można zrobić, aby dostosować miasta do potrzeb obywateli – powiedziała Věra Jourová, wiceprzewodnicząca do spraw wartości i przejrzystości.
– Przyznanie nagrody Access City to okazja do wspólnego świętowania i moment na to, byśmy mogli docenić wysiłki miast, które przyczyniają się do tworzenia Unii równości, i abyśmy mogli się od nich uczyć. Wiele miast w całej Europie dąży do przełamywania barier i projektowania rozwiązań zapewniających dostępność. W 2020 r. Skellefteå zdobyło trzecie miejsce w konkursie o nagrodę Access City. Od tego czasu nie ustawało w wysiłkach, aby zwiększać dostępność dla wszystkich. Miasta takie jak Skellefteå są przyszłością Unii równości, w której możliwość samodzielnego życia i podróżowania będzie tak samo dostępna dla wszystkich – mówiła Helena Dalli, komisarz do spraw równości.
Kontekst
Spośród 43 miast ubiegających się o nagrodę Access City w 2023 r. eksperci krajowi wybrali wstępnie 22 zgłoszenia. Następnie europejskie jury wyłoniło sześć najlepszych miast, a tegorocznym zwycięzcą zostało szwedzkie Skellefteå.
Zwycięzcy poprzednich edycji konkursu to: 2022 r. – miasto Luksemburg (Luksemburg) 2021 r. – Jönköping (Szwecja) 2020 r. – Warszawa (Polska) 2019 r. – Breda (Holandia) 2018 r. – Lyon (Francja) 2017 r. – Chester (Wielka Brytania) 2016 r. – Mediolan (Włochy) 2015 r. – Borås (Szwecja) 2014 r. – Göteborg (Szwecja) 2013 r. – Berlin (Niemcy) 2012 r. – Salzburg (Austria) 2011 r. – Ávila (Hiszpania).
Dodatkowe informacje
Europejski Dzień Osób z Niepełnosprawnościami 2022
Strategia na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021–2030